Bart Vandersteene sprak voor de Linkse Socialist met Emilie Vanmeerhaeghe, personeelslid aan de UGent die actief deelneemt aan de bezetting en militante bij de socialistische vakbond ACOD-UGent.
Interview uit de juni-editie van De Linkse Socialist (die vrijdag van de drukker komt)
Bart: Dag Emilie, ik herinner me dat we je vanaf de eerste dagen op de bezetting zagen.
Emilie: “Dat is juist. De UGent was de eerste universiteit waar een bezetting van start ging, op 6 mei. Ik heb snel het initiatief genomen om collega’s op te roepen onze werkplaats te verhuizen naar de bezetting in de UFO. Vanaf woensdag 8 mei werkten we met een 10-tal directe collega’s daar ter plaatse. Ondertussen zijn er al vele tientallen personeelsleden betrokken geraakt.”
“Initieel spraken veel personeelsleden elk op hun eigen manier steun uit voor de bezetting. Een van de collega’s schreef een open brief als reactie op een beslissing van de Raad van Bestuur die op 3 mei samenkwam. Deze legde het advies van de mensenrechtencommissie van de UGent om geen nieuwe bilaterale samenwerkingen aan te gaan met Israëlische universiteiten naast zich neer. Op heel korte tijd tekenden 1500 personeelsleden en studenten deze brief. Meer dan genoeg bewijs dat het thema en het ongenoegen echt leefde aan de universiteit.”
Bart: Sindsdien roeren studenten, academici en personeel van universiteiten zich in heel het land, ook geïnspireerd door de bezettingen in de VS. Hoe zien de bezetters hun rol in de strijd tegen de genocide?
Emilie: “Overal, aan alle universiteiten leeft het thema heel hard. Mensen zien de betrokkenheid van Westerse regeringen, bedrijven en ook universiteiten bij wat zich afspeelt in Palestina en Israël. Ze willen dat hun universiteit stopt om samen te werken met universiteiten in Israël. Deze spelen allemaal een directe rol bij de bezettingspolitiek en leveren hand- en spandiensten aan het Israëlische leger.”
“We hadden vorige week Maya Wind op bezoek, een internationaal gerenommeerd onderzoekster die ook in alle kranten werd geïnterviewd. Haar onderzoek helpt om de realiteit onder ogen te zien. In Gaza zijn alle universiteiten vernield door Israël. Meer dan 90.000 Palestijnse studenten zitten zonder universiteit. De universiteiten worden al decennialang ingezet voor kolonisering, onderdrukking en oorlog. Het zijn tevens instituten van geschiedenisvervalsing die de ideologie hebben gesmeed om de kolonisatie en onderdrukking goed te praten. Het zijn ook repressie-instrumenten tegen kritische stemmen en protest.”
“Het expliciet in vraag stellen van de banden die er zijn met deze instellingen leidt ook tot het in vraag stellen van de rol van universiteiten en hoger onderwijs in het algemeen. Ook in het Westen zijn universiteiten instellingen die in het verleden en tot op vandaag ten dienste staan van kolonialisme, imperialisme en kapitalisme. Hoe meer het hoger onderwijs gecommercialiseerd wordt, hoe moeilijker het is om onderzoek en wetenschap ten dienste te stellen van de gemeenschap. De eis tot academische boycot is daarom tegelijkertijd ook een eis om een ander soort hoger onderwijs dat ten dienste staat van de bevolking en de onderdrukten, niet een instrument ten dienste van de onderdrukkers.”
Bart: De betrokkenheid van het personeel in de Gentse bezetting is meer dan een symbolische daad van solidariteit.
Emilie: “Jazeker, en de reden is dat er een grote woede is bij het personeel. De oorsprong van die woede gaat al enige tijd terug. Ook in veel andere dossiers was er een totaal falen van het universiteitsbestuur en een extreem gebrek aan transparantie.”
“Al enkele jaren worden we geconfronteerd met onaanvaardbare besparingsrondes die door de strot van personeel worden geduwd. Op vlak van dossiers rond grensoverschrijdend gedrag en toxisch leiderschap scoort de universiteit heel slecht. Dit dossier is nu een zoveelste druppel in een veel te volle emmer.”
“Op veel faculteiten waren er mensen aan het organiseren. Ze wilden bijdragen aan de acties om zo de druk te kunnen opvoeren. Na enkele dagen lukte het om iedereen samen te brengen over de faculteiten heen. Weet je, de studenten waren al sinds november actie aan het voeren. En het UGent bestuur negeerde hen straal. Een open brief schrijven was één iets, maar actief deelnemen aan de bezetting was een logische volgende stap. Eens het een bezetting van studenten én personeel werd, voelde de rector de druk toenemen. Hij voelde zich verplicht om te reageren. Het toont de rol die werkenden kunnen spelen, ook in andere sectoren of strijdbewegingen.”
Bart: Welke rol speelde ACOD als vakbond?
Emilie: “Sinds enige jaren wordt er door de ACOD groep heel bewust gebouwd aan een cultuur van activisme en strijdbaarheid, als noodzakelijke stap om krachtsverhoudingen op te bouwen. Vanaf het begin van de bezetting waren ACOD-militanten betrokken. Op 10 mei schreven we onze eerste oproep om deel te nemen aan de bezetting. Deze kan je lezen op onze website acodugent.be.”
“We beschouwen het als een essentiële taak van een vakbond om deel te nemen aan alle vormen van verzet tegen onrechtvaardigheid, onderdrukking en discriminatie. Enkele jaren geleden deden we dat met een succesvolle strijd voor een minimumloon van 14 euro per uur voor het poetspersoneel. De universitaire gemeenschap telt 50.000 studenten en 15.000 personeelsleden. Dit betekent dat het een weerspiegeling is van wat er leeft in de hele samenleving. Met initiatieven als de Feminist Strike op 8 maart, steun aan acties tegen racisme en onze dagelijkse strijd voor welzijn op het werk willen we invulling geven aan wat volgens ons een vakbond moet zijn en moet doen.”
Bart: Die studenten inspireren wel hé. Je raakt echt onder de indruk van hun engagement.
Emilie: “Inderdaad, het personeel is echt onder de indruk van hoe studenten georganiseerd zijn. Ze voorzien op de bezetting care spaces voor mentaal welzijn. De actie verloopt heel gedisciplineerd. Er is geen plaats voor alcohol of andere drugs op de bezetting. Het gaat in tegen de dominante clichés van studentikoze acties. Er is een heel groot respect voor elkaar en een inclusieve benadering van de actie. Wat een contrast met het beleid van de universiteit! En weet je, hier worden banden gesmeed en versterkt die in de toekomst nog tot samenwerking zullen leiden.”