Op dinsdag 23 maart kwamen studenten en personeel van het hoger onderwijs samen op straat in Leuven om het tekort aan middelen aan te klagen. De centrale eis van de betoging was dat er – zoals in de jaren ’80 – terug 7% van het BBP naar onderwijs zou moeten gaan. Vandaag is dat nog slechts 4,8%, terwijl er ondertussen veel meer studenten in het hoger onderwijs zitten.
Omdat van de beloofde 10% budgetverhoging voor hoger onderwijs niets in huis komt – integendeel: men bespaart er momenteel met 1,27%! – besloten we met LBC (de christelijke vakbond) aan de KULeuven op straat te komen. Ik ben actief in LBC aan de KULeuven voor het Administratief & Technisch Personeel (ATP). We maakten een platform met andere vakbonden en met studentenorganisaties en bespraken de centrale eisen (zie platformtekst). Behalve de beloofde 10% budgetverhoging en de eis van 7% van het BBP voor onderwijs, vroegen we op de betoging ook een herziening van het op concurrentie gebaseerde financieringsmodel, voldoende personeel met degelijke loon- en arbeidsvoorwaarden, de naleving van het Pact van New York (kosteloos hoger onderwijs), meer middelen voor studentenvoorzieningen en een open en eerlijk debat tussen vakbonden, studentenorganisaties en de overheid. Als er voor de banken opeens miljarden kunnen tevoorschijn getoverd worden, waarom dan niet voor iets essentieel als onderwijs? Als er aan het patronaat cadeaus kunnen gegeven worden onder de vorm van lastenverlagingen en de notionele interestaftrek, waarom kan het onderwijs dan geen cadeaus krijgen?
De strijdbare toon was meteen gezet toen zo’n 500 persoonsleden en studenten – uit Gent, Antwerpen, Brussel, Leuven, van de rode en de groene vakbond, van de studentenkringen en de politieke (studenten-)organisaties,…- dinsdagmiddag bijeenkwamen op het Ladeuzeplein voor de start van de betoging. Na een aantal strijdbare speechen van de aanwezige instellingen, vertrok de betoging luidkeels. “Pascal Smet, wij willen meer budget” en “Meer centen voor studenten (en docenten)” schalde het door heel Leuven. Vooral de KHLeuven was goed vertegenwoordigd. Bij de KHLeuven worden de besparingen nu al pijnlijk concreet: zij moeten 2 miljoen besparen. Daardoor vallen er 25 ontslagen, moeten de studenten voortaan 25 euro voor een studentenkaart betalen (waar het vroeger in het inschrijvingsgeld inbegrepen was) en wordt meer geld gevraagd voor kopies en parkeerplaatsen.
De kracht van de betoging lag in haar strijdbare karakter – met een zeer sterke platformtekst en duidelijke eisen – en de vereniging van personeel en studenten. Hopelijk was dit het begin van een reeks acties om de besparingen in het onderwijs aan te klagen en het begin van een netwerk tegen de besparingen en tegen het neoliberale principe dat onderwijs zelfbedruipend zou moeten zijn.
Op het weekend Socialisme 2010 zullen we de discussie verderzetten in de werkgroep over onderwijs. Ik zal er spreken over mijn ervaringen in het hoger onderwijs als personeelslid van K.U.Leuven en vakbondsmilitant bij LBC-K.U.Leuven. Kom zeker mee discussiëren!