Duizend anti-oorlogsactivisten tegen kernwapens, oorlog en kapitalisme Zaterdag trokken meer dan 1000 anti-oorlogsactivisten naar Kleine Brogel om te protesteren tegen de aanwezigheid van Amerikaanse kernwapens op Belgische bodem. Ook wij trokken met een groep activisten naar de Bomspotting georganiseerd door Vredesactie. We gebruikten deze dag ook om het idee te lanceren voor een anti-oorlogsbetoging in Gent eind september in het kader van een Europese top van defensieministers.
Officieel liggen er in België geen kernwapens. Toch is hun aanwezigheid, met name die op de Limburgse luchtmachtbasis op Kleine Brogel, een publiek geheim. De kernkoppen werden er in de jaren ’80 geplaatst onder druk van de Verenigde Staten in het kader van de Koude Oorlog. Via deze massavernietigingswapens dachten de VS het “rode gevaar uit het oosten” af te schrikken, en zo hun kapitalistische belangen in West-Europa te beschermen.
Toen deze wapens naar België werden gehaald, samen met een Amerikaanse legereenheid, die nu nog zo’n 120 Amerikaanse militairen telt, lokte dat felle reacties uit. De kernwapens werden immers gezien als een mogelijke katalysator voor nog sterkere spanningen tussen de VS en de Sovjet-Unie en oorlog. Bovendien leek het er sterk op dat beide supermachten zich aan het voorbereiden waren om een eventuele oorlog niet op eigen, maar op Europees grondgebied uit te vechten. De raketten zijn immers middellange afstandwapens, bedoeld voor Intra-Europees gebruik. Honderdduizenden anti-oorlogsactivisten kwamen destijds op straat in de anti-raketten betogingen.
De laatste tijd beginnen kapitalistische politici vragen te stellen bij de aanwezigheid van de kernkoppen. In de eerste plaats omdat het schema van de Koude Oorlog al zo’n 20 jaar niet meer bestaat, maar ook omdat het onderhoud van deze wapens op dit moment teveel geld opslorpt; terwijl de defensieindustrie uit deze verouderde kernwapens nagenoeg geen winsten meer haalt. Bovendien bestaat er een steeds groter proliferatiegevaar, waardoor het gevaar van het gebruik van kernwapens, bijvoorbeeld bij een terreuraanslag of een oorlog, de winsten en het productieapparaat van de kapitalistische klasse ongewild zou vernietigen. Een nucleaire aanslag staat vandaag vrij hoog in het ranglijstje van gevaren die investeringen van speculanten bedreigen. Die twijfel en grotere verdeeldheid bij kapitalistische politici kwam recentelijk onder andere naar voor bij de open brief van Verhofstadt, Dehaene, Claes en Michel. En ook Obama en Kissinger spraken zich uit voor de afbouw van het kernwapenarsenaal. Daarbij moet in het eerste geval uiteraard worden opgemerkt dat Verhofstadt, Dehaene, Claes en Michel beter wat doortastender waren geweest toen ze zelf nog iets te zeggen hadden. Nu leken het eerder vijgen na Pasen.
Vredesactie wilde van de bestaande twijfel gebruik maken om Bomspotting dit jaar opnieuw op een grotere schaal te organiseren onder de titel: “Bomspotting, nu of nooit”. Dat valt toe te juichen en het zou nuttig zijn om dergelijke mobilisatie te laten gepaard gaan met een grote betoging zodat er voor de actievoerders niet alleen een kat-en-muisspel met ongelijke wapens op de agenda staat. Hoeveel actievoerders er exact waren, was moeilijk te zeggen door het gebrek aan een centrale betoging. De politie liet zich opmerken door een traditioneel erg repressieve opstelling. Honderden activisten werden opgepakt, soms op bijzonder brutale wijze.
De militaire top was niet gerust in het afloop van deze Bomspotting. Ze wilden bovendien geen extra blamage oplopen rond de beveiliging van de basis. In de media werd de dagen voordien dan ook straffe taal gebruikt, in een poging anti-oorlogsactivisten af te schrikken. Bovendien werden 1000 extra politie-agenten naar Kleine Brogel gestuurd zaterdag. Eén agent per manifestant dus, en dat zonder de militairen gerekend.
Met een vijftiental militanten gingen we zaterdag mee “over de draad” van de luchtmachtbasis van Kleine Brogel. Het brute geweld waarmee sommige militairen en agenten de activisten oppakten en behandelden, toonde nogmaals het repressieve karakter van de burgerlijke staat. Na een tweetal uren nutteloos geboeid gelegen te hebben, met aangezicht op de harde tarmak of in de modder, werden we uiteindelijk uit de regen weggehaald. Met zo’n 400-tal werden we vastgezet in een massacel. Daar konden we eindelijk wat politiek werk verrichten.
Op de actiedag verspreidden we pamfletten rond het initiatief dat we willen nemen voor een anti-oorlogsbetoging in Gent in september. Dan vindt er onder leiding van oorlogsminister De Crem een Europese Defensietop plaats. Op deze top wil de EU de basis leggen voor de vorming van een Europees leger – een mogelijkheid die voorzien werd in het verdrag van Lissabon dat begin dit jaar in werking trad.
Een Europees leger heeft volgens ons geen enkel voordeel. Het zou slechts gebruikt worden om de belangen van de Europese kapitalistische elites te verdedigen. Als socialisten en internationalisten moeten we opkomen tegen de imperialistische wedren die tot oorlogen leidt. Een Europees leger zal de mogelijkheid bieden om nog meer imperialistische interventies uit te voeren, zoals die in Irak en Afghanistan. Als socialisten moeten we opkomen voor internationale solidariteit tussen de arbeidersklassen wereldwijd, en moeten we internationaal verzet organiseren tegen alle legers van kapitalistische staten.
Het kapitalisme draagt oorlog in zich, zoals donkere wolken regen – zo stelt het bekende citaat van Jean Jaurès. Een anti-oorlogsprogramma dat niet gekoppeld is aan een anti-kapitalistisch programma, mét een socialistisch alternatief is daarom slechts symptoombestrijding. De huidige kapitalistische crisis zal de wedren naar hogere winsten in het buitenland, de zoektocht naar afzetmarkten en toegang tot grondstoffen enkel nog versterken. De uitbouw van een anti-oorlogsbeweging én van een anti-kapitalistisch programma is actueler dan ooit.