ALS is actief in het verzet tegen verdeeldheid: racisme, seksisme, homofobie,… We voeren campagnes en organiseren activiteiten rond deze thema’s. De kapitalistische crisis zorgt ervoor dat een groeiend aantal mensen uit de boot valt. Onder jongeren is dat bijzonder hard voelbaar. Er zal worden bespaard op onderwijs, de jongerenwerkloosheid neemt fors toe, geld voor ontspanningsmogelijkheden is er niet. Tegen die achtergrond kunnen elementen van verdeeldheid sterker op de voorgrond treden. Wij verzetten ons daartegen met een socialistisch programma dat ingaat tegen de voedingsbodem van racisme, seksisme en homofobie.
Jobs, geen racisme!
Het Vlaams Belang en het Front National kregen een opdoffer bij de verkiezingen van juni. Dat betekent echter niet dat het gevaar is geweken of dat anti-racistische campagnes overbodig worden. Elders in Europa, zeker in die landen waar de crisis het hardste is toegeslagen, konden neo-fascisten wel scoren bij de verkiezingen. De neo-nazistische partij Jobbik haalde in Hongarije zelfs 14%. De Britse BNP haalde 6% en won haar twee eerste zetels in het Europees parlement. Daarnaast waren er tal van rechts-populistische krachten die een goed resultaat neerzetten, onder meer de Nederlandse PVV van Wilders, de Deense Volkspartij of het Finse Perussuomalaiset (“Ware Finnen”).
De afkeer tegenover de traditionele partijen en het beleid waar ze voor staan, biedt ruimte voor allerhande neo-fascistische en rechts-populistische partijen bij de verkiezingen. Het verschil tussen beide is dat neo-fascisten proberen om een kader uit te bouwen waarmee ze hun fascistische ideeën ook op straat willen brengen.
De achteruitgang van het VB kwam er enkel omdat deze partij niet langer de enige is die beroep doet op een populistische retoriek en campagnes. Het politieke establishment probeert zelf ook in te spelen op de afkeer tegenover politiek door zelf apolitieke gepersonaliseerde campagnes op te zetten. Het VB heeft het terrein niet langer voor zich alleen en moet noodgedwongen aan stemmen inleveren. Het zou echter verkeerd zijn om het VB af te schrijven. Met 15% blijft het de tweede partij van Vlaanderen en de electorale positie van zowel Lijst-Dedecker als N-VA is verre van stabiel.
Daarnaast moeten we waarschuwen dat een periode van crisis ruimte biedt aan racistische vooroordelen en er ook toe zal leiden dat er steeds meer losgeslagen elementen zijn die totaal geen voeling of band meer hebben met de maatschappij. Dat kan leiden tot meer zinloos geweld, ook op racistische basis. In Rusland en Oost-Europa zagen we de afgelopen jaren op dat vlak al wat er kan gebeuren bij een scherpere sociale polarisering.
Het is mogelijk om extreem-rechts te stoppen met een sterke linkse formatie. Het verschil tussen de Britse en Ierse Europese verkiezingen is op dat vlak veelzeggend. Beide regeringen werden zwaar afgestraft, maar waar er een sterke linkse formatie bestond, de Socialist Party in Ierland, kwamen er geen neo-fascisten of rechtse populisten aan te pas. Extreem-rechts bestrijden, kan met een collectief antwoord van de arbeidersbeweging op de voedingsbodem van racisme, geweld en extreem-rechts. Door samen op te komen voor jobs en een toekomst, kunnen we de aanwezige woede inzetten in een project van echte verandering in socialistische zin.
Stop seksisme. Stop geweld op vrouwen
De roddelboekjes hadden er een vette kluif aan: popster Chris Brown (19) sloeg zijn vriendin en collega-popster Rihanna (21) tijdens een gewelddadige ruzie. Uit een onderzoek van de Boston Public Health Commission bij 200 tieners bleek dat bijna de helft dacht dat Rihanna zelf verantwoordelijk was voor dat geweld. 71% vond dat het gebruik van geweld een “normaal” onderdeel van een relatie is.
Geweld binnen het gezin komt vaak voor. Het American Journal of Preventive Medicine stelt dat naar schatting 25,5% tot 53,6% van de vrouwen ooit met intrafamiliaal geweld te maken krijgt. Er is natuurlijk ook geweld tegen mannen, maar geweld op vrouwen komt veel meer voor.
Dergelijk geweld is de belangrijkste doodsoorzaak onder zwarte Amerikaanse vrouwen tussen 15 en 45 jaar in de VS. Het is zevende belangrijkste doodsoorzaak voor Amerikaanse vrouwen in het algemeen. Zwarte vrouwen zijn goed voor 8% van de Amerikaanse bevolking, maar ze zijn wel goed voor 42% van de partnermoorden. Uit onderzoek blijkt dat niet zozeer de huidskleur een rol speelt, maar wel de sociale positie. In de armste wijken is er meer geweld op vrouwen. Sociaal-economische druk leidt natuurlijk niet altijd tot geweld, maar het is wel opvallend dat geweld vaker voorkomt in de armste regio’s en wijken.
Sinds het begin van de economische crisis neemt het probleem verder toe. In de eerste drie maanden van 2009 nam het aantal partnermoorden in de VS toe met 40% tegenover dezelfde periode in 2007. Bij een hulplijn voor slachtoffers van partnergeweld kwamen er in het derde kwartaal van 2008 21% meer oproepen dan in dezelfde periode een jaar voorheen, veel bellers gaven aan dat hun financiële situatie was veranderd.
De strijd tegen geweld op vrouwen is onderdeel van de strijd tegen het kapitalisme dat ons enkel crisis heeft aan te bieden. Door op te komen voor goede jobs met een degelijk inkomen, huisvesting, gezondheidszorg, sociale zekerheid en dienstverlening (onder meer op het vlak van kinderopvang), zouden we reeds een groot deel van de problemen kunnen aanpakken.
Neen aan het hoofddoekenverbod
Eind juni kondigde de directie van het atheneum aan de Rooseveltplaats te Antwerpen aan dat de hoofddoek vanaf volgend jaar verboden is op de school. Alle religieuze en politieke symbolen worden verbannen in naam van “meer gelijke kansen”. De directie spreekt ook over de “noodzaak aan respect tegenover andersdenkenden” die moslimmeisjes met hoofddoek moeten opbrengen. Respect vanwege de directie – die zonder discussie de hoofddoek opeens verbiedt – voor de leerlingen met hoofddoek is blijkbaar minder nodig.
Er wordt vooral gemikt op de hoofddoeken van moslima’s, maar ook anderen kunnen getroffen worden. Mag straks een T-shirt met Che Guevara op nog? Wat met wie een halsketting heeft met een kruisje aan? Voor veel meisjes is een hoofddoek geen religieus symbool, maar een onderdeel van hun identiteit die blijkbaar niet aanvaard wordt. Dit is niet het eerste discussiepunt, eerder was er al discussie rond piercings en in het Antwerpse Xaveriuscollege was er eerder dit jaar zelfs even sprake dat twee gothic scholieren wegens hun uiterlijk van school zouden vliegen.
Wij verzetten ons tegen diegenen die een hoofddoek willen verbieden, maar even goed tegen diegenen die het willen opleggen in de migrantengemeenschap of in moslimlanden. Er zijn problemen op concentratiescholen zoals het atheneum aan de Rooseveltplaats, maar het zijn niet de jongeren die daar verantwoordelijk voor zijn.
Een verbod op hoofddoeken, is geen teken van “neutraliteit” of “objectiviteit”. In een eerdere discussie over de hoofddoek stelde mensenrechtenprofessor Eva Brems: “Voorstanders van een verbod vinden actieve vijandigheid blijkbaar ‘neutraler’ dan passief tolereren”. Ze noemde een hoofddoekenverbod “pseudo-objectiviteit die onverdraagzaamheid in de kaart speelt”.
Wij zien de hoofddoek als een individuele keuze waarbij de meisjes zelf baas moeten zijn over eigen hoofd.
Rode kaart voor homofobie
De holebibeweging heeft de afgelopen jaren op het vlak van wettelijke gelijkheid belangrijke stappen vooruit gezet in ons land. Maar dat volstaat niet om een einde te maken aan homofobie. Dit bleek nog maar eens uit een discussie over holebi’s in de topsport. Er is geen enkele gekende topvoetballer die “uit de kast” durft te komen uit angst voor negatieve reacties van medespelers en publiek. Topsporters die wel voor hun geaardheid uitkomen, krijgen snel af te rekenen met problemen bij het zoeken van sponsors. De commerciële druk maakt dat holebi’s in de topsport zich moeten verstoppen.
Onder jongeren is er in het algemeen een toename van homofobie en wantrouwen tegenover holebi’s. In de media wordt dat vaak toegeschreven aan de jongeren zelf die “minder tolerant” zouden zijn. Wij zijn het daar niet mee eens. Het gebrek aan toekomstperspectieven en de mogelijkheid om een beter leven uit te bouwen, is de voornaamste oorzaak voor een opmars van verdelende opvattingen en vooroordelen.
Wij verzetten ons tegen iedere vorm van racisme, seksisme of homofobie. De problemen waarmee holebi’s worden geconfronteerd, zijn verbonden met de wijze waarop deze samenleving is georganiseerd. Zolang alle rijkdom wordt geconcentreerd in handen van een kleine minderheid, terwijl de rest tekorten kent, zullen er steeds fenomenen als racisme en homofobie zijn.