De dood van Akram, een man van Algerijnse afkomst, afgelopen zondag zorgt voor ophef. Beelden van zijn arrestatie door de Antwerpse politie gingen de ronde op sociale media. De man werd hardhandig aangepakt, raakte onwel en overleed nadien. De repressieve benadering door de politie werd door velen ervaren als een voorbeeld van politiegeweld. De autoriteiten deden er alles aan om het incident toe te schrijven aan het druggebruik van de overleden man. Een volledig onafhankelijk onderzoek, onder controle van jongeren en werkenden, is noodzakelijk.
Dat de Antwerpse politie zo’n onderzoek niet zomaar zal toelaten, werd vandaag duidelijk. Jongeren hadden opgeroepen tot vreedzaam protest tegen het politiegeweld. Ze wilden verzamelen voor het politiekantoor aan de Oudaan. Daar was alles hermetisch afgesloten met Friese ruiters. Tientallen overvalwagens en een waterkanon maakten het beeld compleet. Jongeren werden aangeraden om niet te betogen en niet opgepakt te worden. Er was met andere woorden een verbod om te protesteren tegen politiegeweld. Wie wel protesteerde, werd zelf het slachtoffer van politierepressie.
Een groep jongeren verzamelde en trok over de Meir terwijl ze slogans riepen. ‘No justice, no peace,’ klonk het. De politie kwam met grote middelen tussen om de jongeren in te sluiten. Voorbijgangers die dicht bij de groep kwamen en toevallig jongeren met een niet-witte huidskleur waren, werden al snel door de ordediensten als ‘betogers’ gezien. Een witte veertiger zoals de auteur van dit verslagje kon probleemloos uit de omsingeling weg geraken.
Het is opmerkelijk dat zelfs protest tegen politiegeweld op deze manier wordt behandeld. Het is een inbreuk op het democratisch recht op protest dat deze actie manu militari onmogelijk werd gemaakt. De autoriteiten verstoppen zich achter het excuus dat het geen toegelaten actie was en roepen ook de Corona-maatregelen in.
Op de actie zagen we dat de jongeren bijzonder gevoelig waren voor zaken als sociale afstand. Op het begin van de Meir stopten ze even voor toespraken. Meteen werd iedereen opgeroepen om afstand te bewaren. De toespraken konden niet doorgaan omdat de jongeren opgejaagd werden door de politie. Bij hun insluiting werden de jongeren dicht op elkaar geduwd. Nu was er geen mogelijkheid meer om de regels van sociale afstand na te komen. Dat toont de hypocrisie van het argument dat collectief protest niet mag wegens de Corona-maatregelen: het protest zelf was veilig, de repressie ertegen was dat niet.
Het schandalig machtsvertoon vandaag is olie op het vuur. Het protest zal hiermee niet gaan liggen. Het versterkt het beeld dat de Antwerpse politie zinloos en overdreven geweld gebruikt, waarbij mensen met een migratie-achtergrond harder aangepakt worden. Dat is niet nieuw. Een studie naar de houding van jongeren tegenover de Antwerpse politie eerder dit jaar – nog voor het Black Lives Matter protest – gaf aan dat 7% van de witte jongeren ooit al aan een identiteitscontrole was onderworpen, terwijl dit onder jongeren met een migratieachtergrond 14% was. Etnische profilering is dus wel degelijk een feit. De politie zal de woede daarover niet stoppen door protest repressief aan te pakken. Dit kan integendeel olie op het vuur zijn.
Er is nood aan een nieuwe afspraak om te betogen, waarbij breed gemobiliseerd wordt en eisen verdedigd worden tegen politiegeweld en tegen het systeem dat leidt tot racisme en politiegeweld. Het eerdere succes van de actie rond Black Lives Matter toont het potentieel voor protest in Antwerpen. In de VS riepen betogers: ‘Het hele systeem is schuldig.’ Dat is ook bij ons het geval. Nieuwe acties dringen zich op! #JusticeForAkram