Milieu: van de conferentie in Bali tot deze in Poznañ… Veel woorden, geen daden

Toen het Internationaal Panel inzake Klimaatverandering (IPCC) in 2007 haar vierde rapport publiceerde, was er enige paniek. De vooruitzichten zagen er niet bepaald rooskleurig uit en bovendien blijkt steeds meer dat de toenmalige vooruitzichten nog te optimistisch waren. Sindsdien werd de kennis over klimaatveranderingen uitgebreid. Volgens het Wereldnatuurfonds ontwikkelt de opwarming van de aarde zich veel sneller dan aanvankelijk werd aangenomen.

Het WWF-rapport “Climate Change: Faster, Stronger, Sooner” voorziet dat het ijs van de Noordpool in de zomer volledig zal gesmolten zijn tussen 2013 en 2040. Het zou meer dan een miljoen jaar geleden zijn dat dit fenomeen nog voorkwam, maar nu zou het 30 jaar vroeger voorkomen dan aanvankelijk werd gedacht door het IPCC. De zeespiegel zou met 1,2 meter toenemen tegen het einde van de eeuw, ongeveer dubbel zoveel als voorzien door het IPCC. Op de Maldiven (een eilandengroep in de buurt van India) dreigt een meerderheid van de eilanden geraakt te worden door de stijging van de zeespiegel, er worden nu reeds voorbereidingen getroffen om de volledige bevolking te evacueren.

In Europa zijn de gevolgen eveneens rampzalig. Het Middellandse Zeegebied zal steeds meer kampen met droogte. Daarnaast is er het probleem van luchtvervuiling. Volgens de Europese Commissie zijn er jaarlijks 369.000 overlijdens die vervroegd werden als gevolg van de luchtvervuiling. De gevolgen van luchtvervuiling op de gezondheid en het functioneren van de economie zouden goed zijn voor een kost tussen de 3 en de 9% van het bbp van de EU.

We hebben het dan nog niet over de gevolgen van temperatuursveranderingen op de oogsten of over de snelheid van de veranderingen waardoor verschillende soorten niet in staat zijn om zich snel genoeg aan te passen. De International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) publiceerde haar rapport voor 2008 waarin het stelde dat van de 44.838 levende soorten die worden gevolgd, er 16.928 bedreigd zijn. In 2007 waren dat er 16.306, ook dit aantal blijft dus toenemen. Uiteraard komt dit niet alleen door klimaatverandering, maar deze veranderingen spelen er wel een grote rol in.

 

Niet zomaar aanvaarden

De klimaatspecialist van het WWF in ons land, Sam Van den Plas, stelde terecht: “De huidige discussies over klimaatverandering gaan allemaal over de kosten voor de industrie en de economie.” De prioriteiten van de huidige samenleving brengen ons regelrecht naar een catastrofe. Er wordt al jaren gediscussieerd over broeikasgassen en al jarenlang is er een opeenstapeling van intentieverklaringen en beloften door verschillende landen, vaak onder de vleugels van de Verenigde Naties, de EU of andere instanties waarmee de massamedia kunnen worden bereikt. Het resultaat van de vele beloften is niet mager, het is onbestaande.

In september publiceerde het Global Carbon Project (GCP) een analyse over de uitstoot van gassen in 2007. “Sinds 2000 is de uitstoot met gemiddeld 3,5% per jaar toegenomen, dat is vier keer zo snel als tussen 1990 en 2000 toen de gemiddelde jaarlijkse toename slechts ongeveer 0,9% was.” Het slechtste scenario van het IPCC had het over een jaarlijkse toename van 2,7%.

Van de internationale top in Poznañ kunnen we net als van eerdere internationale bijeenkomsten weinig verwachten. In een periode van economische crisis zullen bedrijven hun kosten willen drukken en milieu-overwegingen zullen daarbij van geen tel zijn. Reeds jarenlang is er een bewuste vernietiging van de planeet en een plundering van haar grondstoffen enkel en alleen om de rijkdommen van een kleine parasitaire minderheid te vergroten. Geen enkele staat heeft maatregelen genomen die aangepast zijn aan de ernst van de situatie. Als het er op aankomt om banken te redden, worden wereldwijd op recordtempo miljarden euro’s gevonden. Dat is een kwestie van prioriteiten binnen het kapitalisme.