Op 11 maart is het een jaar geleden dat de ramp in Fukushima plaatsvond. Dat is een goede gelegenheid om een bilan op te maken van een jaar vol hypocrisie vanwege de heersende klasse. Het afgelopen jaar deed de Japanse regering er alles aan om de ware omvang van de gevolgen van de kernramp te verdoezelen.
De ondergrondse aardbeving en de tsunami die daarop volgde, richtten heel wat schade aan in Japan. Ook de kerncentrale van Fukushima werd hard getroffen, het afkoelingssysteem was defect en er waren ontploffingen in verschillende reactoren. Pas vier dagen na de ramp besloten de overheden om de 750 personeelsleden die de ramp onder controle probeerden te houden te evacueren. De 750 werkten op een ogenblik dat er een potentieel dodelijke bestraling was. Verschillende moedige mensen van de brandweer, het leger, metsers,… kwamen ter plaatse. Tegen 23 maart waren er 1.000 mensen ter plaatse.
Op 30 maart werd het einde van de noodtoestand afgekondigd. Het getroffen bedrijf, energiereus Tepco, denkt dat er 40 jaar zal nodig zijn om de centrale volledig te ontmantelen. Tot nu toe raakte 300.000 ton water besmet, moesten 110.000 mensen worden geëvacueerd, zal de grond in de buurt de komende 80 jaar niet voor landbouw kunnen dienen. Minstens 1.084 mensen kwamen in aanraking met een bestraling die uitermate gevaarlijk is. De radioactiviteit was voelbaar tot aan de kust van Ierland.
Meer dan zestig jaar na Hiroshima is het nucleaire trauma in Japan opnieuw aangezwengeld. De ramp kwam hard aan onder de bevolking die woedend is tegenover een regering die niet in staat was om voldoende veiligheidsmaatregelen op te leggen. De overheden beslissen op basis van wat lobbygroepen hen vragen. De winsten werden veilig gesteld, het leven van duizenden mensen daarentegen werd op de helling gezet. Ook tegenover energiebedrijf Tepco heerst een groot ongenoegen.
Dit bedrijf bespaarde op veiligheidsmaatregelen omdat dit teveel kostte en dus botste met de winsthonger. Eens te meer tonen het kapitaal en het liberalisme aan dat het systeem zichzelf niet reguleert. Ze toonden aan dat hun systeem niet in staat is om de bevolking te beschermen voor een ramp en ook niet voor de gevolgen van een catastrofe. Tepco is intussen vooral bezig met het voeren van processen om haar verantwoordelijkheid voor de gevolgen van de ramp te beperken. Een van de gebruikte argumenten is dat de radioactieve uitstoot geen eigendom van het bedrijf is. Eens de radioactiviteit het bedrijf heeft verlaten, is dit niet meer het probleem van Tepco, luidt het. “Tepco veroordelen zou betekenen dat de lucht aan iemand toebehoort”, aldus een advocaat van Tepco.
De ramp in Fukushima leidde internationaal tot een hernieuwde discussie over kernuitstap. Ook bij de Franse presidentsverkiezingen is dat het geval. Daar becijferde het Rekenhof dat een kernuitstap 15 miljard euro zou kosten. Dat is te duur en dus komt er geen kernuitstap. Dat de Franse reactoren in de jaren 1970 werden gebouwd met een voorziene levensduur van 20 jaar doet daarbij niet ter zake. Veertig jaar nadat ze werden gebouwd, wordt ieder gevaar ontkend.
De situatie in ons land valt niet zomaar te vergelijken met die in Frankrijk, in België zijn er slechts zeven reactoren terwijl Frankrijk er 58 telt. Maar ook de Belgische reactoren waren destijds voorzien om 20 jaar mee te gaan. De gevestigde partijen beslisten in 2003 om de centrales na 40 jaar commerciële uitbating te sluiten. Intussen is het duidelijk dat het geld dat nodig is om de reactoren te ontmantelen niet aanwezig is. Er was daar tegen 2010 578 miljoen euro provisie voor nodig, maar er werd slechts 347 miljoen euro opzij gezet.
De bedoeling ligt voor de hand. Tepco in Japan, Areva in Frankrijk, GDF Suez in Frankrijk en België,… willen een maximaal redement halen, zelfs als het ten koste van de gemeenschap gaat. Het wordt tijd dat we de dictatuur van de 1% stoppen. Deze dictatuur ondermijnt onze levensstandaard en vormt bovendien een gevaar voor onze veiligheid.
Het alternatief is de volledige nationalisatie van de energiesector zonder schadeloosstelling van de grote aandeelhouders. De sector moet onder de democratische controle van de arbeiders en de gemeenschap komen. Enkel dan kunnen we de productie afstemmen op de energiebehoeften van de bevolking alsook op de behoefte van veilige en propere energie. Daartoe moet ook worden geïnvesteerd in wetenschappelijk onderzoek dat volledig los staat van de nucleaire lobby.