Vandaag zijn er wereldwijd acties tegen Monsanto, een multinational die vooraan staat in de agro-industrie. Het bedrijf staat bekend voor praktijken met een geurtje aan. De documentaire ‘De wereld volgens Monsanto’ (zie de documentaire met Nederlandstalige ondertitels op Youtube) wees hierop. De wijze waarop Monsanto functioneert, is een uitdrukking van het kapitalistische productiemodel dat niet in staat is om een antwoord te bieden op de behoeften, zelfs basisbehoeften, van de meerderheid van de bevolking.
Het kapitalistische productiemodel zit op alle vlakken vol tegenstellingen. Terwijl de wetenschappelijke mogelijkheden, de productiviteit en de technologie ons toelaten om te antwoorden op de basisbehoeften van de mensheid, leven drie miljard mensen zonder voedsel, zijn er twee miljard mensen ondervoed en lijden 1,2 miljard mensen dagelijks honger. Onder de hardst getroffen lagen is een meerderheid vooral actief in de landbouw. In de ontwikkelde kapitalistische landen gaan de kleine en middelgrote landbouwbedrijven gebukt onder de kredieten (voor de aankoop of pacht van grond, meststoffen, landbouwmachines,…). Elders is dat niet zo. Wereldwijd bezit slechts 2,18% van de boeren een tractor.
De tegenstellingen zijn het gevolg van een systeem dat niet gericht is op de sociale behoeften maar op de jacht op de winsten voor een kleine minderheid. Het is dezelfde minderheid die het beleid van de bedrijven bepaalt, ook in de landbouwsector. De tendens naar concentratie van kapitaal spaart geen enkele sector. Het is zo dat er grote bedrijven zijn kunnen ontwikkelen; zoals Monsanto, Cargill, Sygenta, Bayer,… Alle bedrijven die in de agro-industrie actief zijn, zoeken ook een maximale winst voor hun investeringen, los van de sociale en ecologische prijs die daarvoor wordt betaald.
Met hun kapitaal kunnen deze bedrijven de productie en de politieke beslissingen bijsturen. Dat leidt tot een beleid dat verschrikkelijk is voor de boeren en de bevolking in het algemeen. Ook de zogenaamde ‘groene revolutie’ is daar een voorbeeld van. Dit leidde tot ecologische en menselijke rampen zoals die van Bhopal in India. Het leidt ook tot bijzonder nefaste landbouwmethoden die niet gericht zijn op duurzame landbouw, de grond wordt veel sneller uitgeput. Marx wees daar in zijn tijd al op, maar het proces is vandaag nog veel sneller.
De volledige voedselketen is aangetast door de winsthonger. Er wordt paardenvlees in plaats van rundsvlees gebruikt, er worden hormonen gebruikt om het vlees sneller klaar te stomen voor de winst,… De wijze waarop ons voedsel wordt geproduceerd is enkel gericht op de winsten voor de investeerders, verspilling en slechte producten zijn de norm.
De uitdagingen voor de mensheid zijn enorm. Als we de productie willen aanpassen op de behoeften van iedereen en aan productiemethoden die duurzaam zijn, moet het huidige systeem volledig verdwijnen.
We moeten de controle op de voedselketen zelf overnemen door ze te nationaliseren onder democratische controle en beheer. Die controle moet uit de handen van de multinationals worden gehaald om een democratische planning van de landbouwpolitiek mogelijk te maken. De enorme mogelijkheden onder de controle van de gemeenschap plaatsen, zou ons toelaten om grote stappen vooruit te zetten, zowel op sociaal als op ecologisch vlak. We kunnen daarbij beroep doen op de kennis en de mogelijkheden die vandaag al aanwezig zijn bij de multinationals maar aangewend worden om de winsten te vergroten ten koste van de meerderheid van de bevolking.
De grote landbouwbedrijven moeten in publieke handen komen om tot een herverdeling van de grond te komen of een collectief beheer ervan met voldoende toegang tot materieel en machines voor alle landbouwers. Wat voor de landbouw van toepassing is, geldt overigens ook voor andere belangrijke sectoren van de economen (energie, staal, financiewezen,…). Het is cruciaal om de macht uit de handen van de kapitalistische parasieten te halen om een productie gericht op sociale behoeften en met respect voor het milieu mogelijk te maken.
Laat ons de strijd tegen het volledige systeem voeren en niet enkel tegen symbolen ervan!