Afgelopen weekend vond in Lissabon een grote NAVO-top plaats. Zeven jaar geleden nadat coalition of the willing op Portugese bodem samenkwam om de invasie van Irak voor te bereiden, ontvangt Portugal opnieuw een belangrijke militaire top. De militaire alliantie van het westerse imperialisme kwamen er bijeen om de strategie voor de komende 10 jaar te bespreken. Het hoofddoel bestaat erin de NAVO voor te bereiden op haar rol in het verdedigen van de westerse imperialistische belangen in een wereld van andere opkomende blokken.
De NAVO werd na de Tweede Wereldoorlog opgericht als Alliantie “ter verdediging van de democratie”. Nochtans waren er onder de stichtende leden ook verschillende dictaturen, waaronder de fascistische Salazar-dictatuur in Portugal. De ware reden voor het opzetten van de NAVO was de militaire verdediging van de economische en geopolitieke belangen van de belangrijkste kapitalistische mogendheden. Er werd vooral ingegaan tegen het oprukkende “rode gevaar”, deels afkomstig uit de Sovjetunie. De NAVO schrok er nooit voor terug om brutaal militair geweld te gebruiken, dit bleek de afgelopen jaren nog in Afghanistan.
Nu de Sovjetunie en het Oostblok zijn verdwenen, zoekt de NAVO al 20 jaar naar een nieuwe strategie. De “oorlog tegen de terreur” was een tijdlang een voorwendsel om de legitimiteit en het voortbestaan van de militaire uitgaven te ondersteunen en de interventies in het olierijke Midden Oosten te verklaren. Met de opkomst van nieuwe economische grootmachten, in de eerste plaats China, lijkt de rol van de NAVO opnieuw duidelijker te worden. De militaire alliantie was ook toe aan een nieuwe aangepaste strategie.
De NAVO is steeds een imperialistische instelling geweest. Dat betekent dat het voornaamste doel de verdediging van de economische belangen van de Westerse imperialistische mogendheden was. Tegen de achtergrond van economische crisis zullen de kapitalistische tegenstellingen verder toenemen. Dat leidt tot een toename van het aantal handelsconflicten, protectionisme en monetaire conflicten. Het zal dan ook niet verwonderlijk zijn indien de VS de NAVO gaat gebruiken als militair drukkingsmiddel in de valuta-oorlogen met o.a. China.
De betoging tegen de NAVO-top in Lissabon was erg groot: 30.000 jongeren, arbeiders, activisten en syndicalisten kwamen op straat in een strijdbare betoging. De betoging had als centrale slogan “Vrede Ja, NAVO Neen” en werd ondersteund door honderden organisaties, waaronder Socialismo Revolucionario (onze Portugese zusterorganisatie). Veel delegaties verbonden de NAVO-top met de kapitalistische crisis. Op de spandoeken viel onder meer te lezen: “Stop de NAVO, de gewapende vleugel van het kapitalisme”, “Ontmantel de NAVO, de gewapende arm van het kapitalisme om de arbeiders en volkeren te onderdrukken” en “Tegen oorlog. Kapitalisme en militarisme bieden geen oplossing.” Wij kwamen met Socialismo Revolucionario tussen met een nieuwe editie van ons blad en een pamflet rond de NAVO en de algemene staking van komende woensdag.
Opvallend tijdens de betoging was de provocatorische houding van de politie. Zo probeerde ze een blok van PAGAN, “platform anti-NAVO en anti-oorlog”, af te zonderen door er met een dubbel cordon rond te staan. Tijdens de betoging werd niet op de provocaties ingegaan waardoor alles vreedzaam verliep. Maar het is duidelijk dat de regering de sociale bewegingen wil criminaliseren. Eerder werd geprobeerd om de betogers af te schrikken met de voorspelling dat 5.000 zogenaamde Black Blockers aanwezig zouden zijn, wat helemaal niet het geval was. De regering probeert angst te creëren als afleiding voor de toenemende woede tegen haar beleid, vooral met de algemene staking van woensdag in gedachten. Deze campagne kan enkel worden tegengegaan door de organisatie en strijd van de arbeidersklasse.