In haar nieuw rapport over België bepleit de OESO een verhoging van het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs. Die drastische ingreep zou twee grote “voordelen” hebben. Ten eerste zou het hoger onderwijs meer middelen krijgen en ten tweede zouden de onderwijsinstellingen de concurrentie verscherpen. “Het is van belang”, aldus het rapport, “dat de inschrijvingsgelden substantieel verhoogd worden, zodat ze een belangrijke financieringsbron van het hoger onderwijs kunnen worden.”
Onderwijs wordt een “markt”
Het is niet toevallig dat dit ballonnetje nu wordt opgelaten. Tegen 2012 moet het Europees onderwijslandschap aangepast worden aan de markteconomie, zoals vooropgesteld in de beruchte ‘Bologna-akkoorden’. Deze werden in 1999 ondertekend door alle Europese onderwijsministers, en moeten onze universiteiten omvormen naar Angelsaksisch model, om ze klaar te stomen voor concurrentie op Europees, en later op internationaal niveau.
Het plan-Vandenbroucke, waar vorig jaar duizenden studenten tegen protesteerden, is niets minder dan het financiële luik van deze hervormingen. Hierdoor moeten instellingen elkaar voortaan beconcurreren voor hun deel van het overheidsbudget. Dit budget ligt nog vast tot 2012, maar moet geleidelijk aan vervangen worden door privé-kapitaal: van bedrijven, of van de studenten.
We delen de bezorgdheid van de OESO over het tekort aan middelen voor onderwijs, maar we gaan niet akkoord met de voorgestelde oplossingen. Wij pleiten voor meer middelen van de overheid. Op 25 jaar daalde het aandeel van onderwijs in de begroting systematisch. In 1980 werd 7% van het BBP aan onderwijs besteed, in 2005 was dat nog slechts 4,9%. De studiekost daarentegen is gestegen met 40 tot 60% tussen 1986 en 1999.
Toegang voor studenten wordt moeilijker
Meer dan de helft van de studenten werkt om zijn/haar studies te betalen. Onderzoek toont aan dat werkende studenten 40% minder slaagkansen hebben. Een verhoging van het inschrijvingsgeld zal hoger onderwijs voor veel jongeren onmogelijk maken. Hoger onderwijs mag geen voorrecht worden voor diegenen wiens ouders over voldoende middelen beschikken, maar moet toegankelijk zijn voor iedereen.
In Groot-Brittannië betalen studenten vandaag tot 6000 euro om zich aan een universiteit in te schrijven. De logica is dat studenten door hun diploma gemakkelijker aan een carrière en een dik salaris komen. Ze kunnen voor het inschrijvingsgeld een renteloze lening aanvragen, die ze terug moeten betalen eens hun jaarlijks inkomen meer dan 22.500 euro bedraagt.
Het gevolg is dat veel studenten zullen afstuderen met schulden van meer dan 30.000 euro, en dat nog voor ze hun eerste job hebben gevonden! Reeds 70% van de Engelse studenten werkt halftijds tijdens hun studies. Een ander gevolg van deze politiek is dat prostitutie van studentes aan een opmars bezig is. In deze ‘sector’ kunnen studenten immers sneller en meer geld verdienen, om zo nog tijd over te hebben om te studeren. Sinds 2000 is een stijging van 50% van de studenten die op deze manier de eindjes aan elkaar knopen. Is dit het perspectief dat onze politici aan de studenten van morgen willen geven?
Wat zullen de “rode” ministers doen?
De onderwijsministers Vandenbroucke en Simonet reageren gematigd op de voorstellen van de OESO. Er komen immers verkiezingen aan. Anderzijds is het duidelijk dat de traditionele politici volledig meestappen in de neoliberale logica van de OESO. De plannen van Vandenbroucke maakten dit reeds duidelijk. Ook aan Franstalige kant is er al enige jaren sprake van “bijkomende inschrijvingsgelden” of “administratieve kosten” die door de hogescholen worden opgelegd aan de studenten.
De officiële studentenvertegenwoordigers van VVS en FEF kanten zich tegen een verhoging van de inschrijvingsgelden. We verwelkomen alle acties tegen een dergelijke verhoging. Daarbij zullen we moeten ingaan tegen de traditionele partijen en daarom is het nodig om te bouwen aan een strijdbare partij die de belangen van de jongeren en het personeel verdedigt. CAP kan zo’n instrument worden.
In dat kader hebben de Actief Linkse Studenten beslist om samen met CAP deel te nemen aan de verkiezingen van de studentenraad aan de VUB. We zijn ervan overtuigd dat we enkel door middel van strijd, en niet door gelobby, de verhoging van het inschrijvingsgeld kunnen tegenhouden. Het budget voor onderwijs moet terug worden opgetrokken naar 7% van het BBP! Onderwijs is een recht, geen koopwaar!