Stakingsdebat aan Gentse universiteit: “Karl Marx leeft”

Op donderdag 23 februari organiseerden de Actief Linkse Studenten een stakingsdebat aan de Gentse universiteit. Voor- en tegenstanders namen het tegen elkaar op. Ze deden dat voor een goed gevulde zaal, er waren meer dan 150 aanwezigen. Bart Vandersteene (LSP) ging samen met Sven Naessens (ABVV-Total) en Thomas Decreus (KUL) de discussie aan met drie andere sprekers die uithaalden naar de vakbonden en de algemene staking: Nick Roskams, Geert Moerman (VOKA) en Marc de Vos (Itinera). Die laatste twitterde: “Karl Marx leeft en zit in auditorium D van de Blandijn. De nuance is dood.”

Zet een militante delegee van het ABVV en vertegenwoordiger van Voka tegenover elkaar in een zaal en het geeft vonken. De Actief Linkse Studenten hielden op 23 februari een debat tussen voor- en tegenstanders van de staking van 30 januari met zo’n 150 aanwezigen, maar het was bij uitbreiding een scherp conflict over de economische crisis.

Links op het debat zaten Bart Vandersteene als woordvoerder van LSP, Thomas Decreus, politiek filosoof aan de universiteit in Leuven, en Sven Naessens, vertegenwoordiger van het ABVV bij Total. Aan de rechterzijde zaten de tegenstanders: Nick Roskams van Students for Liberty, die een “open brief” had geschreven aan Rudy De Leeuw (ABVV), gedelegeerd bestuurder van Voka Geert Moerman, en Marc De Vos van het liberale Itinera Institute.

Aanvankelijk botsten vooral Moerman en Naessens. Het kwam tot vonken over de staking, maar de discussie werd harder toen het over anticrisismaatregelen ging en vooral omtrent de sociale zekerheid. Wat voor Geert Moerman op een gegeven moment niet meer dan een luie hangmat was, is voor Sven Naessens nog altijd de laatste strohalm die vele duizenden noodgedwongen grijpen.

Een grappig moment ontstond toen Roskams zijn standpunt wilde illustreren dat het “ondernemers” zijn “die welvaart creëren”. “Wie bouwt de bedrijven?” vroeg hij retorisch. Het antwoord moest zijn: “de ondernemer” die zijn startkapitaal aanwendt om een bedrijf te starten. Maar iemand uit de zaal was hem net iets te snel af en zei “arbeiders”.

Het debat barstte volledig los toen het over de crisis ging. Bart Vandersteene stelde vanuit een marxistische invalshoek dat het juist de arbeiders zijn die waarde creëren. De situatie in Griekenland greep hij aan om te wijzen op de collectieve verarming die neoliberale besparingen met zich meebrengen.

Volgens Roskams en Moerman was dat niet alleen een voorbijgestreefd idee, het woord kapitalist zou even weinig zeggen als het idee van de 1% tegen de 99% gepromoot door Occupy Wall Street. Omdat marxisme niet het terrein is waar Roskams zijn slag kan slaan, hakte hij verder in op de houding van de Belgische vakbonden. Hij werd daarin bijgestaan door Moerman.

De vakbonden zouden volgens deze sprekers niet eens tien procent van de werknemers vertegenwoordigen. Op de vraag of Roskams enig idee had van hoe het ABVV intern beslissingen neemt, kon hij niet antwoorden. Marc De Vos beschreef de crisis in Griekenland als het resultaat van hun “zieke” cultuur. Corruptie en cliëntelisme zouden de crisis hebben veroorzaakt. Dat budgettaire besparingen de Grieken treffen, bleef buiten beeld.

Achteraf plaatst Marc De Vos een opmerkelijke tweet: “Karl Marx leeft en zit in Aud D van de Blandijnberg. De nuance is dood.” Ja, Marx heeft wel vaker de neiging ergens ongelegen op te duiken. Voor veel zogenoemde ondernemers is hij de partycrasher bij uitstek. De verdedigers van dit systeem verwijten al wie het neoliberale eenheidsdenken betwist van een gebrek aan nuance. Terwijl hun systeem dieper in de crisis wegzakt, is de zoektocht naar antikapitalistische alternatieven stilaan een breder fenomeen onder jongeren.