De RVA maakte cijfers bekend over het aantal werklozen die werden geschorst in de eerste helft van 2009. Er werden 3.147 werklozen uitgesloten en 3.928 werkzoekenden werden tijdelijk geschorst. Dit betekent dat er op zes maanden tijd 7.000 werklozen hun uitkering al dan niet tijdelijk verloren. Voor 2010 verwacht de Nationale Bank dat er meer dan 80.000 werklozen zullen bijkomen. Dat biedt heel wat kansen voor een repressief schorsingsbeleid.
De cijfers van de RVA zijn opvallend en wijzen op een groot probleem. De afgelopen dagen werd het ABVV door de traditionele media, politici en werkgevers onder vuur genomen omwille van haar standpunt dat de werklozencontroles beter zouden afgeschaft worden omdat er toch geen werk is. Dit standpunt wordt nu steeds meer bijgevallen. Zelfs de liberale commentator Yves Desmet had het even niet terug van de cijfers. Hij schreef in een standpunt: “Wanneer vanwege de economische crisis de overheid massaal de banken ondersteunt en daarmee de regels van de vrije markt even loslaat, wanneer diezelfde overheid de strenge begrotingsregels loslaat, dan is het moeilijk vol te houden om de mensen die de eerste slachtoffers van de crisis zijn, met het vergrootglas te controleren.” Hij vervolgt dit met het standpunt dat er wel controle nodig is, maar dat er flexibeler moet worden opgetreden.
Het schorsen van werklozen maakt de betrokkenen afhankelijk van een leefloon van het OCMW. De OCMW’s kampen met tekorten en voelen de gevolgen van de crisis. Het schorsingsbeleid van de RVA verhoogt de druk op de OCMW’s nog verder en treft vooral de armsten. “Zij die het moeilijkst een job vinden, worden het zwaarst gestraft”, stelde ABVV-voorman Van Lancker.
De regionale verdeling van de schorsingen is opvallend: in Vlaanderen werden er 760 werklozen geschorst, in Brussel 376 en in Wallonië 2.011. De werkloosheid in Wallonië ligt hoger en dat leidt tot meer schorsingen, ook relatief gezien tegenover het totaal aantal werklozen. In 2009 was er een stijging tegenover 2008. Toen waren er voor het volledige jaar 4.523 uitsluitingen, in 2009 waren er op een half jaar al meer dan 3.000 uitsluitingen en kan dit aantal dus oplopen tot meer dan 6.000 op jaarbasis. Sinds 2004 zijn er op vijf jaar tijd (tot en met 2008) totaal 11.275 uitsluitingen geweest, waarvan dus bijna de helft in 2008. Deze cijfers maken duidelijk dat er een explosie van het aantal uitsluitingen is.
De werking van de RVA is niet gericht op het bijstaan van werklozen in de zoektocht naar werk. Het is een controle-orgaan dat vooral bezig is met het sanctioneren van wie geen werk vindt. De verantwoordelijkheid daarvoor wordt niet bij de afwezigheid van werk gelegd, maar bij het idee dat de werkloze niet hard genoeg heeft gezocht. Overal wordt erkend dat er minder werk is, de VDAB maakte nog bekend dat er nog nooit zo weinig vacatures waren. De werkloosheid neemt toe, betekent dit dat steeds minder naar werk wordt gezocht?
In de plaats van de werklozen aan te pakken, wordt het tijd dat de werkloosheid wordt aangepakt. Dat zal niet gebeuren door steeds meer werklozen naar het OCMW door te sturen, maar wel door de beslissingsmacht over de economie uit de handen te halen van diegenen die ons naar de economische crisis hebben geleid. Gemeenschapscontrole op en -bezig van de sleutelsectoren van de economie moet bovendien toelaten om het beschikbare werk te verdelen zodat er een drastische beperking van de arbeidsduur en werkdruk mogelijk zou zijn.