Op actieflinks.be hebben we al meermaals gewezen op de problematiek van jongerenwerkloosheid. We wezen er op dat voorspeld wordt dat tegen 2011 een jongere (onder de 25 jaar) op drie werkloos zal zijn. In datzelfde jaar zou het aantal werklozen in ons land oplopen tot 800.000.
Werkloosheid is voor veel arbeiders niet langer een tijdelijk gegeven, het is een constante dreiging of realiteit. Voor jongeren is het vreemd om te weten dat er ooit een tijd was dat het aantal werklozen in ons land tien keer lager was dan nu het geval is. Philippe Defeyt van het Instituut voor Duurzame Ontwikkeling stelde: “We gaan dit jaar naar 750.000 werklozen, dat is tien keer zoveel als begin jaren 1970.”
Betaal je eigen job
Voor de traditionele politici is het allemaal een kwestie van goede wil en opleiding van werklozen. Daarnaast worden uiteraard stimulansen gegeven aan de werkgevers. Johan Vande Lanotte, voormalig sp.a-voorzitter en lijsttrekker voor die partij bij de Senaatsverkiezingen, benadrukt de noodzaak van werkervaring. Dat kan natuurlijk goed klinken, uiteraard hebben jongeren nood aan werkervaring. Maar wat stelt hij dan concreet voor? Vande Lanotte wil de wachttijd (1) omvormen tot een “periode van werkervaring”.
Achter de mooie woorden schuilt een nieuwe methode om jongeren quasi gratis aan de werkgevers aan te bieden. De jongeren moeten gelijk welke job aanvaarden in bedrijven en krijgt in ruil daarvoor geen loon, maar een wachtuitkering die wordt gezien als een subsidie om jobs te creëren. Brutaler gesteld: de gemeenschapskas (want van daar komen de wachtuitkeringen) wordt leeggeroofd omdat de patroons gratis werkkrachten zouden krijgen die onder gelijk welke voorwaarden moeten werken. Dit is slechts een voorstel, maar ook in de praktijk zijn er steeds meer dergelijke nepcontracten voor jongeren. De vorige minister van werk, Milquet, volgde exact dezelfde logica met haar win-winplan (2): jongeren hongerlonen betalen met gemeenschapsmiddelen.
De lastenverlagingen en andere cadeaus aan het patronaat hebben een steeds grotere transfer van middelen gecreëerd waarbij de belastingen van de werkenden worden gebruikt om aan het patronaat te geven. Dat gebeurt onder het mom van uitkeringen en subsidies aan jonge werkenden. De arbeiders betalen met andere woorden voor de jobs van hun eigen kinderen.
De miljarden die vandaag jaarlijks worden uitgedeeld aan het patronaat zouden veel beter kunnen gebruikt worden om degelijke openbare diensten uit te bouwen met personeel dat met degelijke statuten werkt. Dit zou werk creëren en bovendien diensten aan de bevolking aanbieden.
Een andere samenleving
Dit is echter niet de richting die de Europese regeringen uitgaan. Zij kijken allemaal naar de pensioenen en een verhoging van de pensioenleeftijd. Sarkozy wil de reële pensioenleeftijd optrekken. Indien deze maatregel erdoor komt, betekent dit dat oudere werknemers langer moeten werken en een miljoen jongeren niet aan de slag kunnen. In Spanje, waar 44% van de jongeren werkloos zijn, wil de sociaal-democratische regering hetzelfde doen.
Philippe Defeyt stelde: “De werkloosheid was nooit zo breed verspreid, het neemt sinds 30 jaar tendentieel toe en raakt vandaag zowat 15% van de actieve bevolking. Hoe kunnen we leven in een samenleving die op een dergelijke structurele en duurzame wijze te weinig werk heeft voor iedereen? Het wordt misschien tijd om eens te zien of we het niet anders kunnen organiseren op economisch en sociaal vlak.”
LSP is het daar mee eens. Wij komen op voor een logische oplossing: het beschikbare werk verdelen onder wie beschikbaar is om te werken. Technologische vooruitgang betekent vandaag dat meer werkenden op straat komen te staan, voor hen betekent dit achteruitgang. Wij pleiten voor een 32-urenweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen. Dat zou ons toelaten om meer tijd voor onszelf en voor de maatschappij te hebben. Bovendien is het geld er. Destijds konden de banken wel snel gered worden door er miljarden van onze gemeenschapsmiddelen in te pompen. In het eerste kwartaal van dit jaar maakten de vier grootste Belgische banken samen een miljard euro winst. Als de financiële sector onder de democratische controle van de werkenden zou worden geplaatst, dan zouden de aanwezige middelen niet in de zakken van grote aandeelhouders en speculanten verdwijnen maar zouden ze geïnvesteerd worden voor de behoeften van de samenleving.
De traditionele partijen zullen zich niet achter zo’n politiek scharen. Zij gaan er van uit dat het de patroons zijn die welvaart en rijkdom creëren. Het zijn nochtans de werkenden die alle rijkdom creëren, zonder werkkrachten kan een patroon niets doen. Werkenden hebben echter geen patroon nodig. Wij komen op tegen het kapitalisme en voor een samenleving waar de enorme rijkdom waarover de wereld beschikt, wordt aangewend voor de behoeften van iedereen en met respect voor ons milieu. Dat is wat wij een democratisch socialistische samenleving noemen.
(1) Wachttijd: de periode tussen de aanvraag van een werkloosheidsuitkering en de eerste betaling van zo’n uitkering. Dit bedraagt normaal gezien negen maanden
(2) Win-winplan: een maatregel die op 1 jaunari van kracht werd waardoor een werkgever enorme lastenverlagingen krijgt bij het aanwerven van jonge werklozen. In een aantal gevallen moeten de werkgevers zelfs niets meer betalen aan de overheid.