Naar aanleiding van de syndicale actie voor het behoud van het brugpensioen midden september, publiceerde CD&V-Jongeren een opiniestuk in de zakenkrant De Tijd. Daarin werd gesteld dat jongeren enkel willen meebetalen voor de crisis indien oudere werknemers dat ook doen. Wij antwoordden op dat standpunt met een opiniestuk dat je hier kunt lezen en dat ook verscheen op de website deredactie.be naar aanleiding van de betoging afgelopen woensdag.
Volgens ons is het evident dat de torenhoge jongerenwerkloosheid niet zal worden opgelost door oudere werknemers langer te laten werken. Het is logisch dat we het beschikbare werk verdelen waarbij jongeren aan hun toekomst kunnen beginnen bouwen en ouderen genieten van hun oude dag. Het klopt dat we langer leven, maar in onze loopbaan hebben we door de fors toegenomen productiviteit (een toename met 215% tussen 1964 en 2002!) ook meer geproduceerd. Dat argument wordt systematisch overboord gegooid door diegenen die ons langer willen laten werken. Ook in de lezersreacties wordt er aan voorbij gegaan.
Internet is natuurlijk geen optimaal medium voor discussies en dat blijkt ook uit de lezersreacties die soms gewoon voorbij gaan aan alle argumenten om naast de kwestie en in het ijle stellingen naar voor te brengen, ook al is het nergens op gebaseerd. Zo is er een lezer die de Europese cijfers over armoede onder gepensioneerden in ons land in vraag stelt en dat aangrijpt om meteen alle cijfers in het opiniestuk in vraag te stellen. Als de Europese cijfers niet overtuigen, mag de lezer altijd vergelijken met de cijfers van het Antwerpse CSB uit 2005 (toen was er sprake van 22% armen onder de gepensioneerden waar de Europese cijfers het over 23% hebben).
Het betwisten van het idee dat de arbeiders moeten besparen en dus voor de crisis moeten opdraaien, gaat voor sommigen al te ver. Maar argumenteren waarom wij zouden moeten betalen voor de crisis is er niet bij. Twee lezers beperken zich – met verschillende leeftijdscijfers – tot de goede oude raad dat “Wie op zijn zestiende niet links geen hart heeft en wie op zijn veertigste nog steeds links is geen verstand.” Een lezer antwoordt daar terecht op: “Wie op zijn veertigste andermans waarheden nog aan het herkauwen is, die heeft geen b**llen.”
Een zijsprong naar de vetbetaalde postjes van CD&V’ers als Dehaene werd beantwoord met de stelling dat SP.a’ers in hetzelfde bedje ziek zijn. Dat klopt en werd helemaal niet ontkend in het opiniestuk. Maar in een reactie op Jong-CD&V’ers is het nuttig om het voorbeeld van Dehaene te gebruiken. Zijn aandelenopties bij Inbev deden ACV-secretaris Gysemberg deze week nog verklaren: “Voor mij is hij geen geloofwaardige gesprekspartner meer. Hij praat alleen nog de taal van het bedrijf, niet die van de arbeidersbeweging.” Dit geldt voor Dehaene, maar even goed voor Luc Van Den Bossche, Steve Stevaert en andere zogenaamde “socialisten” in raden van bestuur van grote bedrijven. Politici op brugpensioen worden voor hun jarenlange beleid ten dienste van het kapitaal beloond met lucratieve postjes.
Een lezer beweert dat de dalende levensstandaard van de werkende bevolking het resultaat is van de “vakbonden die alle kosten op de volgende generatie afwenden”. Over welke kosten heeft de lezer het en in welke mate hebben de vakbonden daar beslissingen over genomen? We veronderstellen dat de lezer het niet heeft over de notionele intrestaftrek (goed voor 9 miljard euro) of de vele patronale lastenverlagingen? Grote bedrijven betalen nog amper belastingen in dit land en dat zou de schuld van de werknemers zijn? Daar kunnen we de logica van de lezer niet volgen.
Nog een andere lezer stelt: “Het is evenzeer normaal dat niet elke bruggepensioneerde aan dit bedrag kan komen wanneer hij maar 35/45 loopbaanduur gehad heeft om tot een volwaardig pensioen te komen.” Waarom moeten we uitgaan van een loopbaan van 45 jaar? Misschien dat dit gemakkelijk haalbaar is voor politici, maar 45 jaar aan een steeds snellere lopende band staan is een pak minder evident. De stijgende productiviteit maakt het fysiek moeilijker om langer te werken, zelfs indien we langer leven. Dat is voor een meerderheid van de bevolking geen “individuele keuze”.
Dezelfde lezer stelt: “Verkeerdelijk zegt u echter dat (JONG) CD&V een pleidooi voor een verlenging [er wordt “verhoging” bedoeld] van de pensioenleeftijd houdt, terwijl ze voor een verhoging van de effectieve pensioenleeftijd gaan. Ik denk dat u zich meer schuldig maakt aan perceptieverwarring dan zij.” Dat klopt niet en het viel ons inderdaad ook op dat standpunt van Jong CD&V op dit vlak verder ging dan het officiële partijstandpunt. Lees even mee: “Ook de verhoging van de pensioenleeftijd kan niet langer zonder debat worden afgewezen. In ieder geval moet de effectieve loopbaanduur toenemen.” Dit is een duidelijk pleidooi om ook de pensioenleeftijd zelf aan te pakken, niet alleen de effectieve loopbaanduur.
Er wordt beweerd dat de stelling dat Jong CD&V de schuld voor de crisis bij de werkenden legt en dat dit “manifest onwaar is”. Het klopt dat de verantwoordelijkheid niet enkel bij de werkenden wordt gelegd in de CD&V-retoriek, maar als de rekening moet worden betaald dan zijn het wel de werkenden die allemaal hun duit in het zakje moeten doen terwijl de grote banken ervan afkomen met eventueel een kleine taks op speculatie en intussen een nieuwe reeks belastingsverlagingen en notionele intrestaftrekken. Dat is de politiek van de afgelopen 30 jaar, vaak met een belangrijke rol daarin voor CD&V.
Een lezer vraagt zich af hoe een 32-urenweek zonder loonverlies kan leiden tot meer jobs. Deze eis is er op gericht om het beschikbare werk te verdelen. Indien het betekent dat we wat we vandaag op 38 of 40 uur straks op 32 uur moeten doen, dan zal het inderdaad niet meer jobs leiden. Maar een arbeidsduurvermindering met behoud van loon en evenredige aanwervingen, is toch een logische optie op een ogenblik dat een kleiner deel van de bevolking nog werk heeft en steeds meer pillen moet nemen om de werkdruk aan te kunnen terwijl aan de andere kant de energie, mogelijkheden en toekomstperspectieven van een hele generatie jongeren gewoon in de vuilbak wordt gegooid? Als er bovendien degelijke lonen worden betaald en niet langer gesnoeid wordt in de patronale bijdragen (eigenlijk indirect loon van ons), dan is de sociale zekerheid betaalbaar. De tekorten in de sociale zekerheid vandaag zijn louter en alleen toe te schrijven aan de fiscale sinterklaaspolitiek van de opeenvolgende regeringen, een politiek die zich beperkt tot de grote bedrijven waardoor het aandeel van de gewone werkenden in de overheidsfinanciën steeds groter wordt. De zwakste schouders dragen de zwaarste lasten (en ja, tot op zekere hoogte geldt dat ook voor KMO’s). Over de betaalbaarheid van de pensioenen verwijzen we graag naar dit artikel.
Lezers getuigen
Een aantal lezersreacties op deredactie.be gaan wel een eind mee in het standpunt van ALS. Enkele opvallende reacties.
Een lezer bevestigt dat brugpensioen vaak een methode is die net door het patronaat wordt toegepast om goedkoop van personeel af te geraken. Een gepensioneerde schrijft dat hij het met een bijzonder laag pensioen moet stellen, ongeveer een vijfde van zijn maandloon voor pensionering. En nog: “De reden voor ons brugpensioen was toen niet meer of niet minder dan: de ouwe zakken lozen in het bedrijf.” De lezer voegt er aan toe: “Al kraait men dan nog zo over langer werken, niemand en vooral grote bedrijven willen de oudere werknemers” om terecht vast te stellen: “Verhoging van de pensioenleeftijd heeft dus enkel als doel: het bedrag van de wettelijke pensioenen naar beneden halen.”
Een andere lezer schrijft: “Ik ben het volledig eens met je standpunt, ik heb een loopbaan van meer dan 35 jaar en ben ontslagen bij een grote multinational op 53 jarige leeftijd, heb daarna bij dezelfde multinational in outsourcing gewerkt aan de helft van mijn loon gedurende 2,4 jaar en ben nu werkloos wegens een nogmaals reorganisatie, en heb geen recht op brugpensioen. Ik ben reeds aan het solliciteren naar een waardevolle job met een gematigd inleveren van mijn loon sinds ik op 53-jarige leeftijd ontslaan ben, maar zonder succes. Wat zegt de regering dan over werken tot 65 jaar of 67 jaar, dit is een maatregel voor kaderleden die hun baantje kunnen behouden daar zij er zelf over beslissen.”
Tenslotte maakt een lezer een samenvatting van de discussie op deredactie.be: “Het is bon ton om argumentaties als deze als onrealistisch, naïef en ouderwets te bestempelen. Maar wie weerlegt of rechtvaardigt de vaststelling dat sinds de jaren tachtig een veel groter deel van het BNP naar aandeelhouders in plaats van lonen is gegaan? Wie geeft een andere verklaring voor de terecht opgemerkte paradox dat de werkgevers ervoor pleiten om mensen langer aan het werk te houden terwijl jeugdwerkloosheid de pan uit swingt en een verloren generatie dreigt, dan dat zij op deze manier de voorraad werkzoekenden willen uitbreiden en een neerwaartse druk op de lonen creëren? Ik ben benieuwd naar antwoorden. En ondertussen worden ‘neutrale’ analyses van de Marc De Vossen, Geert Noelsen en andere Vivesen van deze wereld die onze welvaartsstaat willen afbreken als zoete broodjes geslikt.”