Voorstelling van ALS

Actief Linkse Studenten/Scholieren is een politieke studenten- en scholierenorganisatie,  met een duidelijk antikapitalistisch programma. We richten ons op scholieren en studenten aan universiteiten en hogescholen, en willen via onze organisatie jongeren oproepen om zelf actief de verdediging van hun rechten op te nemen. We zijn actief in Antwerpen, Brussel, Gent en Leuven, en we werken nauw samen met Etudiants de Gauche Actifs (EGA) langs Franstalige kant.

ALS richt zich op een heel brede waaier aan strijdpunten. We gaan er ten allereerste van uit dat iedereen recht heeft op degelijk en gratis onderwijs op alle niveaus, en ook moet kunnen genieten van een netwerk van sociale voorzieningen dat dit recht garandeert, zoals studentenresto’s, kamerverhuur, studiebegeleiding,…

Op dit ogenblik  zijn deze eisen niet evident. Inschrijvingsgelden aan universiteiten en hogescholen zijn soms erg hoog, en worden systematisch nog verder verhoogd. Studiebeurzen worden steeds minder toegankelijk voor een groot deel van de studenten, en sociale voorzieningen van de onderwijsinstellingen worden steeds meer afgebouwd of geprivatiseerd. Het is logisch dat deze gang van zaken ingaat tegen de belangen van de studenten en het personeel.

Ook de hogescholen en universiteiten zelf moeten hun onafhankelijkheid tegenover de prive-bedrijven behouden. Deze eis is sinds de Bologna-verklaring zeer actueel. Wij kunnen niet toelaten dat het hoger onderwijs wordt overgeleverd aan de bedrijfswereld die de universiteiten en hoge scholen enkel zien als een kweekschool voor goed gedisciplineerde, onkritische en flexibele arbeidskrachten. Ook het wetenschappelijk onderzoek dat aan de universiteiten wordt gevoerd moet uit de klauwen  van de “vrijemarkteconomie” worden gehouden. Wij eisen dat het wetenschappelijk onderzoek, zeker als het gaat om controversiele zaken als onderzoek op dieren of genetische manipulatie, onder de controle en in dienste staat van de bevolking, en niet van de bedrijfswereld die het onderzoek enkel gebruikt om haar eigen winsten te vergroten. Enkel een van de bedrijfswereld onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek is een garantie voor de bescherming van ons leefmilieu, en de volksgezondheid.

Wij richten ons verder tegen alle vormen van discriminatie in het onderwijs: homofobie, seksisme, racisme, discriminatie tegenover mindervaliden, etc. Het onderwijs heeft een belangrijke taak te vervullen om deze vormen van discriminatie in de maatschappij te bestrijden, en een voortrekkersrol te vervullen heeft in de gelijke behandeling van iedereen.

ALS eist dus een hoger onderwijs ten dienste van de jongeren. Wij denken dat dit enkel mogelijk is wanneer de studenten zelf actief deelnemen aan de besluitvorming over de sociale voorzieningen, inhoud van de cursussen, etc. Enkel dit kan een waarborg vormen tegen de aanvallen op het democratisch recht op onderwijs.

Staat de strijd voor degelijk onderwijs alleen?

ALS beschouwt en koppelt de strijd rond onderwijs binnen een grotere, antikapitalistische context. Want ook buiten het onderwijs lopen de zaken niet altijd zoals het zou moeten. Het kapitalistische wereldsysteem zorgt ervoor dat twee op de drie mensen op de wereld in armoede leeft, het milieu zwaar te lijden heeft onder de onverantwoorde manier van industrialisering, dat steeds meer mensen zonder werk komen te zitten, ook hoogopgeleide jongeren in het Westen, en dat de schimmels zoals racisme en fascisme een voedingsbodem kunnen vinden in armoede en miserie veroorzaakt door een geglobaliseerde wereldeconomie.

Wij stellen dat al deze problemen kenmerkend zijn voor het kapitalisme. We zien dat de neoliberale ideologie die de kapitalisten via de door haar gedomineerde instellingen als het IMF, de Wereldbank, de EU,… opleggen aan de derdewereldlanden desastreuze gevolgen hebben voor de bevolking van deze landen. De bazen van de grote multinationale ondernemingen profiteren daarentegen wel van deze maatregelen. Zij maken winst ten koste van de meerderheid van de bevolking en het milieu.

Overal in het Noorden en het Zuiden uit het verzet tegen het kapitalistisch systeem zich als een totale vervreemding van de gevestigde politieke machten. Het vertrouwen in partijen, vakbonden, parlementen,… bevindt zich op een dieptepunt. Dit geeft de kans aan racistische, fascistische of populistische partijen of personen om enorme electorale successen te boeken. Ze geven echter geen oplossingen voor de benarde situatie waarin de meerderheid van de bevolking dagdagelijks leeft, maar profiteren wel van het ongenoegen erom.

We hebben dan ook een duidelijk links alternatief nodig dat zich ten eerste moet vormen vanuit de arbeidersklasse, de mensen die het werk verrichten binnen de maatschappij, of zij die willen werken. Zij bezitten namelijk een enorme economische macht: zij zijn in staat om de hele economie plat te leggen wanneer zij dat zouden willen.

De studentenbeweging heeft echter ook een zeer belangrijke rol te spelen binnen deze strijd. Jongeren zijn dikwijls als eerste bewust van de noodzaak tot verandering, en vormen dikwijls de aanzet naar de ontwikkeling van een algemene strijd tegen het systeem, net zoals de studenten in Frankrijk in mei ’68 de aanleiding vormden voor de massale stakingen van de werkenden en studenten.

De strijd van de studenten voor degelijk en gratis onderwijs is niet los te koppelen van de algemene arbeidersstrijd tegen het kapitalisme. Binnen de antikapitalistische beweging spelen jongeren een belangrijke rol, en dragen zij een grote verantwoordelijkheid. ALS wil door het koppelen van theoretische discussies aan concrete acties een motor vormen voor deze strijd.

Wat zijn de concrete actiepunten van ALS?

De Actief Linkse Studenten/Scholieren richten zich tot die jongeren die zich willen aansluiten bij een beweging die bereid is de strijd aan te binden tegen het kapitalisme. Samen gaan wij discussies aan over een politiek alternatief voor het kapitalisme, en over hoe wij de daad bij het woord kunnen voegen door concrete acties te plannen, niet alleen aan de scholen, universiteiten en hogescholen, maar ook aan bedrijven, tijdens stakingen en betogingen, …

Een belangrijke pijler is voor ons dus de theorie. ALS organiseert aan de hogescholen en universiteiten waar zij actief is regelmatig debatten en vormingen, zowel binnen de organisatie als openbaar, over tal van onderwerpen. Een kort overzicht van enkele thema’s en standpunten die onder andere worden bediscussieerd binnen ALS:

Degelijk en gratis onderwijs

Gratis onderwijs is volgens ons een absolute noodzaak om te voorkomen dat enkel de meest gegoeden in de maatschappij zich een degelijke vorming kunnen veroorloven.

We eisen dan ook dat er meer middelen vrijgemaakt voor het onderwijs. Hiermee kan onder andere meer aandacht gegeven worden aan de begeleiding van de studenten, en kan er worden afgestapt van de huidige autoritaire en competitieve aanpak binnen het onderwijs.

We ijveren ook voor een studentenloon, dat ervoor moet zorgen dat studenten onafhankelijker worden van beurzen, en niet meer verplicht worden na hun dagtaak als student ook nog eens onzekere en laagbetaalde jobs te gaan uitoefenen om hun studies te bekostigen.

We zeggen neen tegen de afbouw en privatiseringen van sociale voorzieningen. Het verkopen van studentenresto’s aan ondernemingen als Sodexho houdt onvermijdelijk een stijging van de prijzen, en een daling in kwaliteit van het aangeboden voedsel in, plus de verslechtering van de arbeidsomstandigheden voor het personeel.

Het hoger onderwijs speelt een belangrijke rol op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. We willen dat de universiteiten en hogescholen onafhankelijk blijven van private investeringen. Enkel zo kan de technologie die ontwikkeld wordt aan de universiteiten ten dienste worden gesteld van de hele bevolking.

 

Halt aan fascisme en racisme

Extreemrechtse partijen zoals het Vlaams Belang groeien op een toenemend ongenoegen van de bevolking tegenover corrupte politici die de belangen van de bevolking negeren. Wij geloven dat enkel een linkse formatie die consequent de kant zal kiezen van de arbeidersklasse deze ontwikkeling tegen zal kunnen houden.

Organisaties zoals het NSV (Nationalistische StudentenVereniging) en het VB proberen ook aan universiteiten en hogescholen steeds weer voet aan de grond te krijgen. Deze organisaties schuwen het oproepen tot haat en effectieve gewelddaden niet, en vormen een effectieve bedreiging voor linkse studenten en migranten. Het is dan ook belangrijk dat aan elke hogeschool en universiteit actie wordt gevoerd opdat deze organisaties nooit als “normale” verenigingen aanvaard zouden worden.

Het asielbeleid van onze overheid kent een aantal racistische kantjes die overgenomen zijn van het VB. Vreemdelingen worden collectief gedeporteerd naar hun land van oorsprong, en men zegt dat “België overspoeld wordt” door economische vluchtelingen. Nooit wordt hieraan toegevoegd dat asielzoekers hun landen net ontvluchten voor de benarde economische toestand ter plaatse die veroorzaakt worden door grote ondernemingen die de rijkdommen uit de ontwikkelingslanden wegroven, en de plaatselijke bevolking achterlaten zonder een kans op een menswaardig leven.

Extreemrechts propageert een “moraal” van discriminatie tegen en uitsluiting van holebi’s, en een terugkeer naar een gezinssituatie waarin de vrouw enkel nog wordt beschouwd als “huishoudster” en “producent van kinderen”. De gevestigde partijen hebben hiertegen geen weerwoord, de maatregelen op het gebied van sociale zekerheid die ze nemen ontzeggen vrouwen nog steeds een van hun partner onafhankelijke uitkering.

 

Stop de vernietiging van ons leefmilieu

Binnen het kapitalisme wordt technologie gebruikt om winsten te vergroten, niet om bijvoorbeeld op een milieuvriendelijkere manier te gaan produceren of om arbeidsomstandigheden te verbeteren. De gevolgen zijn navenant: ecosystemen worden op grote schaal vernietigd, de volksgezondheid komt in gevaar, en door de verstoring van het natuurlijke evenwicht komen natuurrampen steeds vaker voor.

Sommigen beweren dat het gewoon onmogelijk is om iedereen op aarde een levensstandaard te geven die gelijkwaardig is aan de Westerse. Dit klopt echter alleen wanneer we uitgaan van de huidige manier van produceren. Wanneer we de economie zouden plannen naar de behoeften van de bevolking, en onder de controle plaatsen van de hele bevolking, kunnen milieuvriendelijkere alternatieven voor de productie ingang vinden, en kan de hele bevolking van een degelijke levensstandaard genieten.

Het probleem is eerder dat binnen het kapitalisme veel technologische vooruitgang wordt geblokkeerd, zoals bijvoorbeeld de toepassing van nieuwe duurzame energiebronnen. Deze zouden kunnen ingaan tegen de belangen van de machtige petroleumsector en energiesector, en worden via lobbyisme tegengehouden.

De rechten van dieren worden binnen het kapitalisme volledig opzijgeschoven. Ze worden gebruikt voor tal van afschuwelijke en eigenlijk overbodige wetenschappelijke experimenten, en de alternatieven voor vleesconsumptie worden slechts zeer beperkt onderzocht. ALS eist een volledige openheid over de uitgevoerde dierenproeven, en vraagt aangepaste menu’s voor vegetariers en veganisten in de studentenresto’s.

Geen discriminatie van vrouwen

Door de cosmetica- en kledingindustrie worden valse schoonheidsidealen opgelegd aan meisjes en vrouwen. Deze industrieën bepalen zelf lukraak wat “mooi” is en wat niet. Het resultaat is een wijde verspreiding van ziekten als anorexia en boulimie. Het vrouwenlichaam wordt binnen het kapitalisme zeer dikwijls op schandalige wijze voor commerciele doeleinden gebruikt.

Nog steeds verdienen vrouwen stukken minder dan mannelijke collega’s in gelijkaardige jobs, en hebben zij het veel moeilijker om carrière te maken dan mannen. Getrouwde vrouwen zijn voor bepaalde elementen van sociale zekerheid afhankelijk van hun partner. Meer dan 70% van de mensen onder de armoedegrens zijn vrouwen.

De seksuele exploitatie van vrouwen neemt ongeziene proporties aan. Wereldwijd worden elk jaar 4 miljoen mensen als slaaf verkocht, een groot deel van hen zijn vrouwen die in de gedwongen prostitutie terechtkomen. Seksuele intimidatie en geweld binnen het gezin treffen 1 op 4 vrouwen in ons land.

Recht op werk

Steeds meer jongeren, sinds kort ook meer en meer hoogopgeleiden, komen in de werkloosheid terecht. Wanneer ze dan al werk vinden gaat het meestal om interim-arbeid dat weinig zekerheden voor de toekomst biedt, en over het algemeen veel slechter betaald is dan een vast contract.

Aan de andere kant trekken vele bedrijven, vooral dan bedrijven in de openbare sector zoals de posterijen, ziekenhuizen, scholen,… aan de alarmbel omdat ze niet genoeg werkkrachten meer vinden. Arbeiders en bedienden werken vaak lange overuren, en moeten ook aan een moordend ritme produceren voor het bedrijf.

De ALS ijveren voor een 32-urige werkweek zonder loonverlies en mét bijkomende aanwervingen. Dit zal de werkdruk voor de arbeiders en bedienden drastisch doen verminderen, en hen meer tijd laten om met hun gezin en hun persoonlijke ontwikkeling bezig te zijn. Aan de andere kant zal het resulteren in een sterke daling van het aantal werklozen.

Tegen imperialisme en oorlog

De Verenigde Staten, Europa en Japan voeren een schandalige imperialistische politiek tegenover de rest van de wereld. Waar hun politieke of economische belangen in gevaar komen, zullen deze grootmachten militair ingrijpen. In tegenstelling tot wat zij hierbij beweren zijn de belangen van de lokale bevolking van weinig belang, zoals we de voorbije jaren onder andere gezien hebben in Afghanistan, Irak en ex-Joegoslavië, en verschillende landen in Afrika.

Welke oplossing zien wij voor deze problemen?

Weg met het kapitalisme?

Een allereerste voorwaarde om tot een werkelijke oplossing te komen voor deze problemen is de oorzaak te gaan aanpakken: het kapitalistische systeem. ALS koppelen daarom ook elk concreet strijdpunt aan een algemene strijd voor het socialisme. Wij maken hiervoor gebruikt van de theorie van het historisch materialisme, zoals onder andere uitgelegd en uitgewerkt door Karl Marx en Friedrich Engels, en daarom ook vaak als marxisme omschreven.

Historisch materialisme of marxisme

Marx had na lange intensieve studies van de  geschiedenis van onze maatschappij ontdekt dat deze niet zomaar in één rechte, geleidelijke lijn verloopt, maar eerder via sleutelmomenten waarbij grote ommezwaaien gebeuren. Dit gebeurt volgens de wetten van de dialectiek.

Dialectiek wil zeggen dat binnenin iets eigenlijk twee tegengestelden aanwezig zijn. We kunnen naar Friedrich Engels het voorbeeld nemen van een levend wezen: “Elk levend wezen neemt zaken over van zijn omgeving en neemt het zelfs in zich op. Op ieder moment is dat wezen dus zichzelf, en iets anders”, namelijk hetgeen het in zich opgenomen heeft.

Deze dialectiek is ook toepasbaar op de maatschappij. Het kapitalisme is zo ook bijvoorbeeld niet zomaar een vanzelf gegroeid en natuurlijk systeem, het is een systeem dat ooit ontstaan is, en steeds verdere interne tegenstellingen heeft ontwikkeld. Zo hebben we bijvoorbeeld gedurende de ontwikkeling van het kapitalisme een zeer sterke vooruitgang gezien in de productiviteit en technologie. Aan de andere kant is ondertussen de tegenstelling tussen aan de ene kant diegenen die deze vooruitgang en productie hebben waargemaakt, de arbeidersklasse of het proletariaat, en aan de andere kant diegenen die ervan hebben geprofiteerd, de kapitalisten, steeds groter geworden.

Op dat ogenblik laat zich een tweede wet gelden: de wet dat “kwantitatieve veranderingen ooit overgaan in kwalitatieve veranderingen”. Binnen het kapitalisme wil dit zeggen dat op een bepaald ogenblik de tegenstellingen tussen arm en rijk zó groot zullen worden (kwantitatieve verandering), dat een revolutionaire beweging zal opstaan die het systeem zal omverwerpen (kwalitatieve verandering).

Waarom werkt het kapitalisme dan niet?

Marxisten en socialisten koppelen de strijd voor betere levensomstandigheden binnen het kapitalisme ook aan de strijd tegen dit kapitalisme. Zij doen dit omdat het kapitalisme haar eigen tegenstellingen onmogelijk kan oplossen. Hoe komt dit?

Binnen het kapitalisme hebben we twee klassen: de burgerlijke klasse of de kapitalisten, en de arbeidersklasse of het proletariaat. Typisch aan een kapitalistische economie is dat de kapitalisten de productiemiddelen (dit zijn alle fabrieken, spoorwegen, banken, …, kortom alles wat nodig is om de productie mogelijk te maken) in privé-bezit hebben. Om deze productiemiddelen te kunnen gebruiken moet er arbeid worden verricht. Deze arbeid zal er namelijk de oorzaak van zijn dat de productie en de welvaart binnen de maatschappij wordt gecreëerd.

De kapitalist zal deze arbeid gaan zoeken bij het proletariaat dat voor hem moet werken. Op deze manier worden er producten gemaakt in de fabriek die de kapitalist dan kan gaan verkopen. De winst die hij hiermee verdient zal hij echter niet eerlijk verdelen onder de arbeiders in zijn fabriek; hij zal slechts net genoeg geven om ervoor te zorgen dat de arbeiders niet omkomen van de honger, of zich niet te slecht behandeld voelen en in opstand komen.

Het resultaat is dus dat de arbeiders niet al het geld krijgen dat zij hebben “gecreëerd” door hun arbeid. Zij zijn dus eigenlijk bestolen, want ze zullen dan ook niet in staat zijn alles wat zij na één dag werken gemaakt hebben terug te kopen. Dit zal ervoor zorgen dat er op een binnen het kapitalisme steeds crisissen ontstaan, momenten waarop het economisch systeem in elkaar stuikt door overproductie en overproductiecapaciteit.

Een eerlijke economie kan slechts worden bereikt wanneer de arbeiders massaal in opstand komen tegen hun uitbuiting. Want, aangezien zij verantwoordelijk zijn voor de verrichte arbeid in de maatschappij, kunnen zij de economie ook een zware slag toebrengen door te weigeren aan het werk te gaan. De arbeiders zullen tot zulke acties overgaan op het moment dat de omstandigheden hen duidelijk maken dat ze bedrogen worden, en dat zij zélf het heft in handen moeten nemen om dit bedrog op te heffen. Studenten spelen een belangrijke rol bij de verspreiding van dit besef.

Het alternatief: democratisch socialisme

Aangezien dus de problemen die hierboven reeds zijn opgenoemd door het kapitalisme zélf worden veroorzaakt, is het logisch dat wij ook gaan nadenken over een duidelijk alternatief voor dit systeem. Dit is het democratische socialisme.

Dit wil zeggen dat de productiemiddelen van de sleutelsectoren in de economie genationaliseerd dienen te worden. Deze genationaliseerde industrieën moeten dan geleid worden door de arbeiders die er werken, en door de consumenten die er gebruik van maken. Door een centrale planning ten dienste, en onder controle van de gehele bevolking zal effectiever met arbeidskracht, grondstoffen en energie kunnen worden omgesprongen.

In de geschiedenis zijn reeds verscheidene pogingen ondernomen om tot zo’n maatschappij te komen. Het bekendste voorbeeld is Rusland, waar na 1917 een socialistische economie werd ingevoerd. Het resultaat was dat de Sovjetunie zich op korte tijd van een achterijk land in een moderne supermacht ontwikkelde. Iedereen kon genieten van kwaliteitsvol onderwijs, vrouwen kregen stemrecht, en de instituten van de arbeidersdemocratie kregen de macht over de staat.

Helaas werden deze verworvenheden vanaf het midden van de jaren ’20 geleidelijk aan afgebouwd toen een groep bureaucraten onder leiding van Stalin profiteerde van de achtergestelde positie van Rusland en het isolement waarin het verkeerde om geleidelijk aan de macht over te nemen. Dit leidde tot de degeneratie van de Sovjetunie naar een dictatoriale staat, waar de planeconomie niet meer geleid werd door de bevolking, maar door een groep bevoordeelde bureaucraten.

Dit historische voorbeeld leert ons dat een alternatief op het kapitalisme niet kan standhouden wanneer het beperkt blijft tot één land. Kapitalisme is een wereldsysteem, het alternatief erop moet dan ook internationaal worden doorgevoerd.